Ubezpieczenia społeczne – czym są i kto podlega?

Zaktualizowano: 27 września.2022 r.

Ubezpieczenia społeczne to ubezpieczenia emerytalne, rentowe, wypadkowe, chorobowe. Ubezpieczenia mogą być obowiązkowe lub dobrowolne, w zależności od sytuacji zawodowej lub społecznej. Jakie są rodzaje ubezpieczeń społecznych w Polsce?

Czym są ubezpieczenia społeczne?

Ubezpieczenia społeczne to ubezpieczenia (emerytalne, rentowe, wypadkowe, chorobowe), których celem jest zapewnienie bezpieczeństwa socjalnego osobom, które z powodu zajścia określonych przez prawo zdarzeń losowych (np. choroba, kalectwo, ciąża, starość) nie mogą utrzymać się z własnej pracy.

Jakie są rodzaje ubezpieczeń społecznych?

Rodzaje ubezpieczeń społecznych w Polsce ze względu na rodzaj zdarzeń objętych ochroną ubezpieczeniową:

• Ubezpieczenia emerytalne – przedmiotem ochrony jest osiągnięcie ustalonego wieku przez ubezpieczonego
• Ubezpieczenia rentowe – przedmiotem ochrony jest niezdolność do pracy lub śmierć żywiciela rodziny

• Ubezpieczenia chorobowe – przedmiotem ochrony jest niezdolność do pracy wywołana chorobą, rodzicielstwem lub koniecznością opieki nad członkiem rodziny
• Ubezpieczenie wypadkowe – przedmiotem ochrony jest niezdolność do pracy wywołana zdarzeniem zakwalifikowanym jako wypadek przy pracy lub choroba zawodowa

Podleganie ubezpieczeniom społecznym

Ubezpieczenia społeczne są obowiązkowe, dobrowolne lub nie obejmują w zależności od sytuacji zawodowej lub społecznej.

Pracownik na umowie o pracę:

Obejmują obowiązkowe ubezpieczenia społeczne takie jak:

• emerytalne,
• rentowe,
• chorobowe,
• wypadkowe.

Pracownik na umowę zlecenie:

Obejmują obowiązkowe ubezpieczenia społeczne takie jak:

• emerytalne,
• rentowe,
• wypadkowe.

Przy tym zatrudnieniu ubezpieczenie chorobowe jest dobrowolne.

Praca na podstawie umowy o dzieło:

Nie obejmują Cię żadne ubezpieczenia społeczne.

Prowadzisz pozarolniczą działalność lub współpracujesz przy jej prowadzeniu:

Obejmują obowiązkowe ubezpieczenia społeczne takie jak:

• emerytalne,
• rentowe,
• wypadkowe.

Przy tym zatrudnieniu ubezpieczenie chorobowe jest dobrowolne.

Osoba duchowna:

Obejmują obowiązkowe ubezpieczenia społeczne takie jak:

• emerytalne,
• rentowe,
• wypadkowe.

Przy tym zatrudnieniu ubezpieczenie chorobowe jest dobrowolne.

Pobierasz zasiłek macierzyński albo zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego:

Obejmują obowiązkowe ubezpieczenia społeczne takie jak:

• emerytalne,
• rentowe,

Przebywasz na urlopie wychowawczym i nie masz prawa do emerytury lub renty czy innych tytułów do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych:

Obejmują obowiązkowe ubezpieczenia społeczne takie jak:

• emerytalne,
• rentowe,

Pobierasz świadczenie pielęgnacyjne:

Obejmują obowiązkowe ubezpieczenia społeczne takie jak:

• emerytalne,
• rentowe,

Pobierasz specjalny zasiłek opiekuńczy albo zasiłek dla opiekuna:

Obejmują obowiązkowe ubezpieczenia społeczne takie jak:

• emerytalne,
• rentowe,

Jesteś członkiem rady nadzorczej i pobierasz wynagrodzenie za pełnienie tej funkcji:

Obejmują obowiązkowe ubezpieczenia społeczne takie jak:

• emerytalne,
• rentowe,

Źródło informacji:

1. https://www.zus.pl/pracujacy/system-ubezpieczen-spolecznych-w-polsce/podleganie-ubezpieczeniom-spolecznym
2. https://www.zus.pl/documents/10182/1507934/01+-+Gertruda+U%C5%9Bci%C5%84ska.pdf/085429a6-f2ce-454c-ba61-86c1685be1d7
3. https://www.gov.pl/web/rodzina/ubezpieczenia-spoleczne

Paweł Zacharczuk

Absolwent Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu. Od 2012 roku zawodowo związany z dziennikarstwem obejmującym tematykę US, ZUS. Współpracowałem z największymi serwisami w naszym kraju, gdzie doskonaliłem swój kunszt zawodowy. Misją moich serwisów jest dostarczanie zrozumiałej wiedzy z zakresu podatków, działalności ZUS. Prywatnie miłośnik długich wędrówek górskich.

Zobacz koniecznie:

Ubezpieczenie chorobowe – czym jest i kto podlega? Zmiany w dobrowolnych ubezpieczeniach od 1 stycznia 2022 r. Tylko do 30 czerwca 2022 r. można składać wnioski o zgodę na opłacenie składek na dobrowolne ubezpieczenia po terminie Ubezpieczenie rentowe – czym jest i jak działa? Składki ZUS 2021 – Ile wynoszą składki ZUS za 2021 rok? Jaką pełną składkę na ZUS zapłacą w 2021 przedsiębiorcy? Ile wynoszą składki ZUS dla nowych firm za 2021 rok? Ubezpieczenie emerytalne – co jest? Kiedy jest obowiązkowe a kiedy można przystąpić dobrowolnie? Wniosek US-9 Zbieg tytułów do ubezpieczeń ZUS – czym jest i kiedy występuje? Ulga na start 2022 – 6 miesięcy bez składek na ubezpieczenie społeczne Składki ZUS 2020