Ubezpieczenia społeczne – czym są i kto podlega?

Zaktualizowano: 27 września.2022 r.

Ubezpieczenia społeczne to ubezpieczenia emerytalne, rentowe, wypadkowe, chorobowe. Ubezpieczenia mogą być obowiązkowe lub dobrowolne, w zależności od sytuacji zawodowej lub społecznej. Jakie są rodzaje ubezpieczeń społecznych w Polsce?

Czym są ubezpieczenia społeczne?

Ubezpieczenia społeczne to ubezpieczenia (emerytalne, rentowe, wypadkowe, chorobowe), których celem jest zapewnienie bezpieczeństwa socjalnego osobom, które z powodu zajścia określonych przez prawo zdarzeń losowych (np. choroba, kalectwo, ciąża, starość) nie mogą utrzymać się z własnej pracy.

Jakie są rodzaje ubezpieczeń społecznych?

Rodzaje ubezpieczeń społecznych w Polsce ze względu na rodzaj zdarzeń objętych ochroną ubezpieczeniową:

• Ubezpieczenia emerytalne – przedmiotem ochrony jest osiągnięcie ustalonego wieku przez ubezpieczonego
• Ubezpieczenia rentowe – przedmiotem ochrony jest niezdolność do pracy lub śmierć żywiciela rodziny

• Ubezpieczenia chorobowe – przedmiotem ochrony jest niezdolność do pracy wywołana chorobą, rodzicielstwem lub koniecznością opieki nad członkiem rodziny
• Ubezpieczenie wypadkowe – przedmiotem ochrony jest niezdolność do pracy wywołana zdarzeniem zakwalifikowanym jako wypadek przy pracy lub choroba zawodowa

Podleganie ubezpieczeniom społecznym

Ubezpieczenia społeczne są obowiązkowe, dobrowolne lub nie obejmują w zależności od sytuacji zawodowej lub społecznej.

Pracownik na umowie o pracę:

Obejmują obowiązkowe ubezpieczenia społeczne takie jak:

• emerytalne,
• rentowe,
• chorobowe,
• wypadkowe.

Pracownik na umowę zlecenie:

Obejmują obowiązkowe ubezpieczenia społeczne takie jak:

• emerytalne,
• rentowe,
• wypadkowe.

Przy tym zatrudnieniu ubezpieczenie chorobowe jest dobrowolne.

Praca na podstawie umowy o dzieło:

Nie obejmują Cię żadne ubezpieczenia społeczne.

Prowadzisz pozarolniczą działalność lub współpracujesz przy jej prowadzeniu:

Obejmują obowiązkowe ubezpieczenia społeczne takie jak:

• emerytalne,
• rentowe,
• wypadkowe.

Przy tym zatrudnieniu ubezpieczenie chorobowe jest dobrowolne.

Osoba duchowna:

Obejmują obowiązkowe ubezpieczenia społeczne takie jak:

• emerytalne,
• rentowe,
• wypadkowe.

Przy tym zatrudnieniu ubezpieczenie chorobowe jest dobrowolne.

Pobierasz zasiłek macierzyński albo zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego:

Obejmują obowiązkowe ubezpieczenia społeczne takie jak:

• emerytalne,
• rentowe,

Przebywasz na urlopie wychowawczym i nie masz prawa do emerytury lub renty czy innych tytułów do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych:

Obejmują obowiązkowe ubezpieczenia społeczne takie jak:

• emerytalne,
• rentowe,

Pobierasz świadczenie pielęgnacyjne:

Obejmują obowiązkowe ubezpieczenia społeczne takie jak:

• emerytalne,
• rentowe,

Pobierasz specjalny zasiłek opiekuńczy albo zasiłek dla opiekuna:

Obejmują obowiązkowe ubezpieczenia społeczne takie jak:

• emerytalne,
• rentowe,

Jesteś członkiem rady nadzorczej i pobierasz wynagrodzenie za pełnienie tej funkcji:

Obejmują obowiązkowe ubezpieczenia społeczne takie jak:

• emerytalne,
• rentowe,

 

Źródło informacji:

1. https://www.zus.pl/pracujacy/system-ubezpieczen-spolecznych-w-polsce/podleganie-ubezpieczeniom-spolecznym
2. https://www.zus.pl/documents/10182/1507934/01+-+Gertruda+U%C5%9Bci%C5%84ska.pdf/085429a6-f2ce-454c-ba61-86c1685be1d7
3. https://www.gov.pl/web/rodzina/ubezpieczenia-spoleczne