Zbieg tytułów do ubezpieczeń ZUS – czym jest i kiedy występuje?

Zaktualizowano: 24 września.2022 r.

Zbieg tytułów do ubezpieczeń ZUS to zjawisko, które występuje gdy ubezpieczony wykonuje pracę na podstawie kilku umów w tym samym czasie lub pracuje w oparciu o umowę o pracę i prowadzi działalność. Na czym polega zbieg tytułów ubezpieczeń? Jakie wyróżniamy tytuły do ubezpieczeń społecznych ZUS?

Na czym polega zbieg tytułów ubezpieczeń?

Zbieg tytułów do ubezpieczeń to zjawisko, które ma miejsce kiedy osoba ubezpieczona spełnia warunki do objęcia ubezpieczeniami w ZUS z dwóch lub więcej tytułów ubezpieczeń np. wykonywana praca na podstawie kilku umów, pracujesz na umowę o pracę i prowadzisz działalność gospodarczą.

Tytuły do ubezpieczeń społecznych

Tytułami do ubezpieczeń społecznych w ZUS są m.in.:

• umowa o pracę,
• umowa zlecenia,
• prowadzenie pozarolniczej działalności,
• przebywanie na urlopie wychowawczym,
• pobieranie zasiłku macierzyńskiego.

Umowa o pracę i inne tytuły

Poniżej zostały przedstawione jakie są zasady ubezpieczeń przy umowie o pracę :

• Pracujesz na podstawie umowy o pracę, masz w niej zagwarantowane co najmniej minimalne wynagrodzenie i jednocześnie wykonujesz umowę zlecenia lub równoważną albo prowadzisz działalność gospodarczą

Obowiązkowe są ubezpieczenia społeczne tylko ze stosunku pracy. Z tytułu umowy zlecenia albo prowadzenia działalności możesz przystąpić do ubezpieczeń społecznych dobrowolnie.

• Pracujesz na podstawie umowy o pracę, nie masz w niej zagwarantowanego minimalnego wynagrodzenia i jednocześnie wykonujesz umowę zlecenia albo prowadzisz działalność gospodarczą

Ubezpieczenia społeczne są obowiązkowe zarówno z tytułu umowy o pracę, jak i umowy zlecenia lub prowadzenia działalności.

• Pobierasz zasiłek macierzyński i dodatkowo pracujesz na podstawie umowy o pracę

Ubezpieczenia społeczne są obowiązkowe z obu tytułów.

• Pracujesz na umowę o pracę w trakcie urlopu wychowawczego

Obowiązkowe są ubezpieczenia tylko z tytułu umowy o pracę. Nie możesz być objęty ubezpieczeniami z tytułu urlopu wychowawczego.

Umowa zlecenia i inne tytuły

Poniżej zostały przedstawione jakie są zasady ubezpieczeń społecznych przy umowie zlecenia:

• Wykonujesz jednocześnie 2 umowy zlecenia i podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne z umowy, którą zawarłeś wcześniej, jest niższa od kwoty minimalnego wynagrodzenia

Obowiązkowe są dla Ciebie ubezpieczenia z obu umów.

• Wykonujesz umowę zlecenia oraz prowadzisz działalność gospodarczą, z tytułu której opłacasz preferencyjne składki i podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu, który powstał pierwszy, jest niższa od kwoty minimalnego wynagrodzenia

Obowiązkowe są dla Ciebie ubezpieczenia i z umowy, i działalności.

• Wykonujesz umowę zlecenia oraz prowadzisz działalność gospodarczą, z tytułu której opłacasz preferencyjne składki i podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu, który powstał wcześniej, wynosi co najmniej tyle, ile kwota minimalnego wynagrodzenia

Obowiązkowe są tylko ubezpieczenia z wcześniejszego tytułu. Możesz dobrowolnie przystąpić do ubezpieczenia emerytalnego i ubezpieczeń rentowych z późniejszego tytułu. Możesz zmienić tytuł obowiązkowych ubezpieczeń, o ile podstawa wymiaru składek z wybranego tytułu nie jest niższa od kwoty minimalnego wynagrodzenia.

• Wykonujesz umowę zlecenia oraz jednocześnie prowadzisz pozarolniczą działalność, np. jesteś wspólnikiem jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, i podstawa składek z tytułu umowy zlecenia jest niższa od 60 proc. prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego? 

Ubezpieczenia z tej działalności są dla Ciebie obowiązkowe. Możesz dobrowolnie przystąpić do ubezpieczeń z tytułu umowy zlecenia.

• Wykonujesz umowę zlecenia oraz jednocześnie prowadzisz pozarolniczą działalność, np. jesteś wspólnikiem jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, i podstawa składek z tytułu umowy zlecenia wynosi co najmniej 60 proc. prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego?

Możesz wybrać, który tytuł będzie dla Ciebie obowiązkowy. Masz prawo przystąpić do ubezpieczeń z drugiego tytułu na wniosek.

• Wykonujesz umowę zlecenia w trakcie urlopu wychowawczego  

Obowiązkowe są dla Ciebie ubezpieczenia społeczne tylko z tytułu umowy. Nie możesz przystąpić do ubezpieczeń z tytułu urlopu wychowawczego.

• Wykonujesz umowę zlecenia w czasie pobierania zasiłku macierzyńskiego 

Obowiązkowe są dla Ciebie ubezpieczenia społeczne z tytułu pobierania zasiłku. Z tytułu wykonywania umowy możesz przystąpić do ubezpieczeń dobrowolnie.

Działalność gospodarcza i inne tytuły

Poniżej zostały przedstawione jakie są zasady ubezpieczeń, gdy prowadzisz pozarolniczą działalność:

• Prowadzisz kilka rodzajów działalności, np. prowadzisz działalność gospodarczą i jesteś wspólnikiem spółki jawnej 

Obowiązkowe są ubezpieczenia społeczne tylko z jednego, wybranego przez Ciebie rodzaju działalności.

• Prowadzisz pozarolniczą działalność w trakcie urlopu wychowawczego  

Obowiązkowe są ubezpieczenia społeczne z tytułu działalności. Nie możesz przystąpić do ubezpieczeń z tytułu urlopu wychowawczego.

• Prowadzisz działalność w czasie pobierania zasiłku macierzyńskiego 

Obowiązkowe są ubezpieczenia społeczne z tytułu pobierania zasiłku. Z tytułu działalności możesz przystąpić do ubezpieczeń dobrowolnie.

Praca na emeryturze lub rencie

Poniżej zostały przedstawione jakie są zasady ubezpieczeń, kiedy jesteś emerytem lub rencistą i pracujesz:

• Jesteś pracownikiem i masz ustalone prawo do emerytury lub renty

Ubezpieczenia społeczne z tytułu umowy o pracę są dla Ciebie obowiązkowe.

• Wykonujesz umowę zlecenia i masz ustalone prawo do emerytury lub renty 

Ubezpieczenia społeczne z tytułu umowy zlecenia lub równoważnej są obowiązkowe.

• Prowadzisz działalność gospodarczą i masz ustalone prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy z ZUS

Ubezpieczenia społeczne z tytułu prowadzenia działalności są obowiązkowe do czasu ustalenia prawa do emerytury. Obowiązek ten nie dotyczy Cię, jeśli pobierasz rentę rodzinną, wojskową, policyjną, rolniczą.

• Prowadzisz działalność gospodarczą i masz ustalone prawo do emerytury lub do renty innej niż z tytułu niezdolności do pracy

Możesz dobrowolnie przystąpić do ubezpieczeń społecznych z tytułu prowadzenia działalności.

• Prowadzisz inną działalność, np. jesteś wspólnikiem jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością i masz ustalone prawo do emerytury lub renty

Możesz dobrowolnie przystąpić do ubezpieczeń społecznych z tytułu prowadzenia tej działalności.

 

Źródło informacji:

1. https://www.zus.pl/pracujacy/system-ubezpieczen-spolecznych-w-polsce/zbieg-tytulow-do-ubezpieczen-spolecznych