Renta z tytułu niezdolności do pracy 2024 – kto ma do niej prawo?

Zaktualizowano: 29 lutego.2024 r.

Renta z tytułu niezdolności do pracy to świadczenie dla osób, które z powodu złego stanu zdrowia nie mogą pracować. Zastanawiasz się jakie warunki musisz spełnić, aby uzyskać rentę z tytułu niezdolności do pracy? Chcesz się dowiedzieć ile wynosi renta z tytułu niezdolności do pracy w 2024? Szczegółowe informacje o rencie z tytułu niezdolności do pracy znajdziesz w naszym poradniku.

Czym jest renta z tytułu niezdolności do pracy?

Renta z tytułu niezdolności do pracy to świadczenie, które przysługuje osobie uznanej za całkowicie lub częściowo niezdolną do wykonywania pracy zarobkowej z powodu stanu zdrowia.

Co oznacza niezdolność do pracy?

Za niezdolną do pracy uważa się osobę, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania tej zdolności po przekwalifikowaniu.

Niezdolność do pracy dzielimy na:

• całkowitą – w przypadku gdy osoba utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy
• częściową – w przypadku gdy osoba utraciła możliwość wykonywania pracy zgodnie z jej kwalifikacjami

Rodzaje rent z tytułu niezdolności do pracy:

• Stała renta z tytułu niezdolności do pracy – dla osób, które nie rokują odzyskania zdolności do pracy.
• Okresowa renta z tytułu niezdolności do pracy – dla osób u których są rokowania, że odzyskają zdolność do pracy.
• Szkoleniowa renta z tytułu niezdolności do pracy – dla osób, które spełniają warunki do renty z tytułu niezdolności do pracy, jednak orzeczono, że celowe jest przekwalifikowanie zawodowe z uwagi na niezdolność do pracy w dotychczasowym zawodzie.

Jakie warunki trzeba spełnić, aby uzyskać rentę?

Osoby starające się o rentę z tytułu niezdolności do pracy muszą spełnić łącznie poniższe warunki:

• jesteś niezdolny/a do pracy
• masz wymagany odpowiedni do wieku staż ubezpieczenia (okres składkowy i nieskładkowy):
  – 1 rok – jeżeli stałeś się niezdolny do pracy zanim ukończyłeś 20 lat,
  – 2 lata – jeżeli stałeś się niezdolny do pracy między 20 a 22 rokiem życia,
  – 3 lata – jeżeli stałeś się niezdolny do pracy między 22 a 25 rokiem życia,
  – 4 lata – jeżeli stałeś się niezdolny do pracy między 25 a 30 rokiem życia,
  – 5 lat – jeżeli stałeś się niezdolny do pracy po ukończeniu 30 lat, przy czym okres ten musi przypadać w ciągu ostatnich 10 lat (przed dniem, w którym zgłosiłeś wniosek o rentę, lub przed dniem, w którym powstała Twoja niezdolność do pracy)
• Twoja niezdolność do pracy powstała w czasie okresów składkowych lub nieskładkowych wskazanych w ustawie emerytalnej, albo w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów. Ten wymóg nie obowiązuje, jeśli spełnisz łącznie następujące warunki:
  – jesteś całkowicie niezdolny do pracy oraz
  – masz co najmniej 20-letni staż ubezpieczeniowy (kobiety) lub 25-letni staż ubezpieczeniowy (mężczyźni)
• 25 lat składkowych (kobieta) lub 30 lat składkowych (mężczyzna).

Warto wiedzieć!

W przypadku osób, które nie posiadają wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego zostanie uznany warunek posiadania wymaganego stażu ubezpieczeniowego, jeśli zostałeś zgłoszony do ubezpieczenia, zanim ukończyłeś 18 lat, lub w ciągu 6 miesięcy po ukończeniu nauki w szkole (ponadpodstawowej, ponadgimnazjalnej lub w szkole wyższej) podjąłeś pracę (zostałeś objęty ubezpieczeniem) i do dnia, kiedy stałeś się niezdolny do pracy, miałeś – bez przerwy lub z przerwami nieprzekraczającymi 6 miesięcy – okresy składkowe i nieskładkowe.

Emerytura a prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy

Osoby, które mają ustalone prawo do emerytury z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych lub spełniają warunki do uzyskania emerytury powszechnej lub w wieku niższym niż powszechny wiek emerytalny nie otrzymają świadczenia w postaci renty z tytułu niezdolności do pracy.

Ile wynosi renta z tytułu niezdolności do pracy w 2024?

Kwoty najniższych gwarantowanych świadczeń emerytalno-rentowych od 1 marca 2024 r. wynoszą:

Źródło: https://www.zus.pl/baza-wiedzy/skladki-wskazniki-odsetki/wskazniki/emerytury-i-renty

Jakie dokumenty musisz przygotować?

Starając się o rentę z tytułu niezdolności do pracy musisz przygotować takie dokumenty jak:

• wniosek o rentę z tytułu niezdolności do pracy (DRUK ERN) – pobierz i wypełnij w domu, papierowy wniosek jest też dostępny w oddziale ZUS,
• informację o okresach składkowych i nieskładkowych (DRUK ERP-6) – pobierz i wypełnij w domu, papierowy wniosek jest też dostępny w oddziale ZUS,
• dokumenty, które potwierdzą twój staż ubezpieczeniowy – zarówno okresy składkowe, jak i nieskładkowe, na przykład świadectwa pracy, legitymacja ubezpieczeniowa, zaświadczenie ze szkoły wyższej, które potwierdzi okres nauki, wyciągi z aktów urodzenia dzieci, książeczka wojskowa lub zaświadczenie z Wojskowej Komendy Uzupełnień (WKU) o okresie zasadniczej służby wojskowej,
• zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu (DRUK ERP-7) lub legitymację ubezpieczeniową, która zawiera wpisy dotyczące zarobków,
• zaświadczenie o stanie zdrowia (DRUK OL-9) wydane przez lekarza, który prowadzi leczenie – weź takie zaświadczenie od lekarza nie wcześniej niż miesiąc przed złożeniem wniosku,
• dokumentację medyczną, która może mieć znaczenie dla lekarza orzecznika ZUS (historia choroby, karty informacyjne z leczenia szpitalnego, karta badania profilaktycznego, dokumentacja rehabilitacji leczniczej lub zawodowej),
• kartę wypadku w drodze do albo z pracy, zeznania świadków wypadku i inne dokumenty, które potwierdzą twój wypadek w drodze do albo z pracy – jeśli nie masz wymaganego stażu ubezpieczeniowego.

Jak złożyć wniosek o rentę z tytułu niezdolności do pracy?

Osoby spełniające wszystkie wymagane warunki, które są konieczne do przyznania renty z tytułu niezdolności do pracy muszą jeszcze pamiętać o tym aby złożyć aktualny Wniosek ERN.

Wniosek o rentę z tytułu niezdolności do pracy można złożyć:

• na piśmie wraz z niezbędnymi załącznikami można przesłać do ZUS pocztą lub złożyć w placówce ZUS;
• zgłosić ustnie do protokołu w placówce;
• przesłać elektronicznie przez Platformę Usług Elektronicznych (PUE) na www.zus.pl.

Źródło informacji:

• Ustawa z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2018 r. poz. 1383, z późn. zm.)
• https://www.zus.pl/swiadczenia/renty/renty-z-tytulu-niezdolnosci-do-pracy/warunki-wymagane-do-przyznania-renty

Paweł Zacharczuk

Absolwent Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu. Od 2012 roku zawodowo związany z dziennikarstwem obejmującym tematykę US, ZUS. Współpracowałem z największymi serwisami w naszym kraju, gdzie doskonaliłem swój kunszt zawodowy. Misją moich serwisów jest dostarczanie zrozumiałej wiedzy z zakresu podatków, działalności ZUS. Prywatnie miłośnik długich wędrówek górskich.

Zobacz koniecznie:

Załącznik ERZ | Załącznik do wniosku o rentę z tytułu niezdolności do pracy Wniosek ERN-P o ponowne ustalenie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy Kto ma prawo orzekania o niezdolności do pracy? Ile wynosi renta socjalna w 2024 i komu przysługuje? Renta szkoleniowa – czym jest i komu się należy? Renta rodzinna wypadkowa 2024 – ile wynosi i komu przysługuje? Jednorazowe odszkodowanie ZUS z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej Ile wynosi najniższa emerytura w 2024 i kto ma do niej prawo? Renta rodzinna 2024 – Czym jest i komu przysługuje? Dni wolne od pracy w 2024 roku