Zaktualizowano: 22 września.2022 r.
Jak uzyskać świadczenie w postaci zasiłku macierzyńskiego? Co trzeba przygotować, aby uzyskać zasiłek macierzyński? Jakie trzeba złożyć dokumenty, aby uzyskać zasiłek macierzyński z tytułu urodzenia dziecka od ZUS? Jak uzyskać zasiłek macierzyński krok po kroku?
Czym jest zasiłek macierzyński?
Zasiłek macierzyński to świadczenie pieniężne wypłacane przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych, otrzymywane przez osobę ubezpieczoną i zatrudnioną na umowę o pracę, umowę zlecenie lub samozatrudnienie.
Co trzeba przygotować?
Osoby, które chcą uzyskać zasiłek macierzyński osobiście muszą złożyć następujące dokumenty:
- Wniosek o udzielenie urlopu macierzyńskiego – jeśli jesteś pracownicą.
Wniosek o zasiłek macierzyński za okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu macierzyńskiego – jeżeli jesteś ubezpieczona z innego tytułu.
Wniosek możesz:- wydrukować po wypełnieniu go w formie elektronicznej na profilu PUE ZUS (usługa „Złożenie dokumentu ZAM”),
- pobrać ze strony internetowej ZUS,
- pobrać w terenowej jednostce organizacyjnej ZUS.
- Zaświadczenie lekarskie wystawione na zwykłym druku określające przewidywaną datę porodu – jeśli ubiegasz się o zasiłek macierzyński za okres przed porodem.
W przypadku urodzenia dziecka podczas pobytu za granicą – przetłumaczone na język polski zaświadczenie zagranicznego zakładu leczniczego lub zagranicznego lekarza, które określa przewidywaną datę porodu i zawiera nazwę zagranicznego zakładu leczniczego lub imię i nazwisko zagranicznego lekarza, datę wystawienia i podpis wystawiającego.
Obowiązek tłumaczenia nie dotyczy zaświadczeń wystawianych na terytorium państw członkowskich Unii Europejskiej, ,Szwajcarii, Islandii, Liechtensteinu, Norwegii, Ukrainy, Macedonii, Serbii, Czarnogóry oraz Bośni i Hercegowiny, w języku urzędowym tych państw.
Lekarz ma możliwość złożenia do ZUS dokumentu zaświadczenia lekarskiego wystawionego na zwykłym druku określającego przewidywaną datę porodu za pośrednictwem PUE ZUS. - Skrócony odpis aktu urodzenia dziecka lub jego kopia potwierdzona przez płatnika składek albo przez Zakład za zgodność z oryginałem – jeśli ubiegasz się o zasiłek macierzyński za okres od dnia porodu.
W przypadku urodzenia dziecka podczas pobytu za granicą – przetłumaczony na język polski skrócony odpis aktu urodzenia dziecka lub zagraniczny akt urodzenia dziecka lub ich kopia potwierdzona przez płatnika składek albo przez Zakład za zgodność z oryginałem.
Obowiązek tłumaczenia nie dotyczy aktów urodzenia dziecka wystawionych na terytorium państw członkowskich Unii Europejskiej, Szwajcarii, Islandii, Liechtensteinu, Norwegii, Ukrainy, Macedonii, Serbii, Czarnogóry oraz Bośni i Hercegowiny, w języku urzędowym tych państw. - Wypełnione przez płatnika składek zaświadczenie, jeśli świadczenie jest wypłacane przez ZUS:
- na druku Z-3 – jeśli jesteś pracownikiem,
- na druku Z-3b – jeśli jesteś osobą prowadzącą pozarolniczą działalność, osobą współpracującą z osobą prowadzącą działalność albo jesteś duchownym,
- na druku Z-3a – w przypadku pozostałych ubezpieczonych.
Płatnik składek ma możliwość złożenia do ZUS dokumentu Z-3, Z-3a i Z-3b za pośrednictwem PUE ZUS.
- Dokument potwierdzający tożsamość (dowód osobisty, paszport).
- Jeżeli w Twoim imieniu występuje osoba będąca Twoim pełnomocnikiem, konieczne jest Twoje pisemne pełnomocnictwo – druk pełnomocnictwa PEL dostępny jest również na PUE ZUS.
Jaki jest czas na załatwienie sprawy?
Starając się o świadczenie w postaci zasiłku macierzyńskiego warto znać ważne terminy takie jak:
- O zasiłek macierzyński możesz wystąpić już przed porodem. Nie więcej niż 6 tygodni zasiłku macierzyńskiego może przypadać przed przewidywaną datą porodu. Po porodzie przysługuje wówczas zasiłek macierzyński niewykorzystany przez porodem, aż do wyczerpania przysługującego pełnego wymiaru zasiłku. Jeśli jesteś pracownicą lub gdy jesteś ubezpieczoną z innego tytułu i w terminie 21 dni po porodzie złożysz wniosek o zasiłek macierzyński za okres ustalony jako okres urlopu macierzyńskiego oraz urlopu rodzicielskiego w pełnym wymiarze – zasiłek macierzyński za ww. okresy będzie Ci przysługiwał w wysokości 80% podstawy wymiaru zasiłku. Jeśli nie dotrzymasz tego terminu albo Twój wniosek nie obejmuje maksymalnego należnego Ci okresu wypłaty zasiłku macierzyńskiego, zasiłek macierzyński będzie Ci przysługiwał w wysokości 100% podstawy wymiaru zasiłku za okres ustalony jako okres urlopu macierzyńskiego i za okres do:
- 6 tygodni urlopu rodzicielskiego – w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie;
- 8 tygodni urlopu rodzicielskiego – w przypadku urodzenia przy jednym porodzie dwojga lub więcej dzieci oraz 60% podstawy wymiaru zasiłku za okres ustalony jako okres urlopu rodzicielskiego przysługujący po upływie powyższych okresów.
Roszczenie o wypłatę zasiłku przedawnia się po upływie 6 miesięcy od ostatniego dnia okresu, za który zasiłek przysługuje.
- Jeśli nie zgłosiłaś roszczenia o wypłatę zasiłku z przyczyn niezależnych od Ciebie, termin 6 miesięcy liczy się od dnia, w którym ustała przeszkoda uniemożliwiająca zgłoszenie roszczenia.
- Zasiłek macierzyński z tytułu urodzenia dziecka może być wypłacony przez ZUS lub płatnika składek.
Jeśli zasiłek będzie wypłacany przez ZUS wypłata zasiłku nastąpi niezwłocznie, nie później niż w terminie 30 dni od daty złożenia dokumentów niezbędnych do stwierdzenia uprawnień do zasiłku.
Jeśli zasiłek będzie wypłacany przez płatnika składek, ponieważ zgłasza do ubezpieczenia chorobowego więcej niż 20 ubezpieczonych, zasiłek otrzymasz w terminie wypłaty wynagrodzenia, nie później niż w ciągu 30 dni od złożenia wszystkich dokumentów niezbędnych do stwierdzenia uprawnień do zasiłku.
Jak to zrobić?
- Jeśli jesteś pracownicą złóż do swojego pracodawcy wniosek o udzielenie urlopu macierzyńskiego.
Jeśli jesteś ubezpieczoną z innego tytułu napisz wniosek o zasiłek macierzyński za okres ustalony jako okres urlopu macierzyńskiego lub wypełnij formularz wniosku w formie elektronicznej (ZAM).
Jeśli posiadasz konto w banku lub w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej nie zapomnij podać numeru rachunku, na który ZUS ma wypłacić zasiłek. - Jeśli Twój płatnik składek zgłasza do ubezpieczenia chorobowego:
- powyżej 20 ubezpieczonych – zgromadzone dokumenty dostarcz do swojego płatnika składek, który ustali uprawnienia do zasiłku,
- nie więcej niż 20 ubezpieczonych – jeżeli jesteś pracownikiem odpowiedni wniosek i pozostałe dokumenty dostarcz do swojego płatnika składek i poinformuj o tym ZUS osobiście lub przez płatnika składek, który komplet dokumentów przekaże do ZUS.
W przypadku pozostałych ubezpieczonych dokumenty mogą być złożone bezpośrednio w terenowej jednostce organizacyjnej ZUS właściwej ze względu na siedzibę płatnika składek.
- Jeśli prowadzisz pozarolniczą działalność lub współpracujesz z taką osobą albo jesteś duchownym, odpowiedni wniosek i pozostałe dokumenty dostarcz do terenowej jednostki organizacyjnej ZUS właściwej ze względu na siedzibę płatnika składek.
- Dokumenty możesz też złożyć w dowolnej terenowej jednostce organizacyjnej ZUS, która przekaże je do właściwej jednostki ZUS.
- Termin wizyty w terenowej jednostce organizacyjnej ZUS możesz zarezerwować przez PUE ZUS.
To musisz wiedzieć!
- Dopełniłeś wszystkich formalności.
- W przypadku przyznania prawa do zasiłku macierzyńskiego wypłata zasiłku nastąpi na wskazany we wniosku rachunek. Jeśli numer rachunku nie został przez Ciebie podany, zasiłek zostanie przez ZUS wysłany na podany adres zamieszkania lub inny, wskazany jako adres do wypłaty.
- Jeżeli ZUS odmówi Ci zasiłku otrzymasz w tej sprawie decyzję.
- Jeżeli płatnik składek odmówi Ci zasiłku możesz wystąpić do ZUS o wydanie decyzji.
- Korespondencję w sprawie zasiłku macierzyńskiego wypłacanego przez ZUS otrzymasz na wskazany we wniosku adres. Możesz zmienić dyspozycję odbioru korespondencji i odebrać ja osobiście lub przez pełnomocnika w terenowej jednostce organizacyjnej ZUS albo elektronicznie na swoim profilu PUE ZUS.
- Od decyzji w sprawie zasiłku macierzyńskiego możesz odwołać się do Sądu Rejonowego – Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w terminie 1 miesiąca od dnia doręczenia decyzji. Odwołanie złóż za pośrednictwem Oddziału ZUS, który wydał decyzję.
Absolwent Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu. Od 2012 roku zawodowo związany z dziennikarstwem obejmującym tematykę US, ZUS. Współpracowałem z największymi serwisami w naszym kraju, gdzie doskonaliłem swój kunszt zawodowy. Misją moich serwisów jest dostarczanie zrozumiałej wiedzy z zakresu podatków, działalności ZUS. Prywatnie miłośnik długich wędrówek górskich.