Zaktualizowano: 30 kwietnia.2022 r.

Urlop wypoczynkowy to przywilej, który przysługuje każdemu zatrudnionemu na podstawie umowy o pracę. Jaki jest wymiar urlopu wypoczynkowego? Jak obliczać wymiar urlopu wypoczynkowego? Kto ma prawo do 20 dni lub 26 dni urlopu?

Urlop wypoczynkowy

Czym jest urlop wypoczynkowy?

Urlop wypoczynkowy to zwolnienie pracownika od obowiązku świadczenia pracy na rzecz pracodawcy, z zachowaniem prawa do wynagrodzenia.

Jaki jest wymiar urlopu wypoczynkowego?

Wymiar urlopu wypoczynkowego jest uzależniony od stażu pracy pracownika do którego wlicza się okres edukacji. Wymiar urlopu wynosi:

  • 20 dni na rok kalendarzowy dla pracownika ze stażem pracy poniżej 10 lat
  • 26 dni na rok kalendarzowy dla pracownika ze stażem pracy co najmniej 10 lat.

Ile lat pracy daje szkoła przy urlopie?

Przy ustalaniu wymiaru urlopu wypoczynkowego zaliczamy do stażu pracy edukacje. Bierzemy pod uwagę szkołę, która przy obliczaniu stażu pracy zapewnia naszemu pracownikowi najwyższą liczbę lat możliwą do uwzględnienia. Poniżej przedstawiamy jak to wygląda:

  • Jeśli pracownik ukończył zasadniczą szkołę zawodową lub równorzędną to do stażu pracy wliczasz nie więcej niż 3 lata
  • Jeśli pracownik ukończył średnią szkołę zawodową to do stażu pracy wliczasz nie więcej niż 5 lat
  • Jeśli pracownik ukończył średnią szkołę zawodową dla absolwentów zasadniczych (równorzędnych) szkół zawodowych to do stażu pracy wliczasz 5 lat
  • Jeśli pracownik ukończył średnią szkołę ogólnokształcącą to do stażu pracy wliczasz 4 lata
  • Jeśli pracownik ukończył szkołę policealną to do stażu pracy wliczasz 6 lat
  • Jeśli pracownik ukończył licencjat lub szkołę wyższą to do stażu pracy wliczasz 8 lat.

Powyższych okresów nauki nie sumujemy przy ustalaniu wymiaru urlopu wypoczynkowego!

Urlop wypoczynkowy – jak go udzielić pracownikowi?

Pracodawca ma obowiązek udzielania pracownikowi urlopu wypoczynkowego w roku kalendarzowym, w którym nabył do niego prawo. Pracownik składa wniosek urlopowy ze wskazaniem terminu/terminów, w których chciałby skorzystać z urlopu wypoczynkowego. Urlop jest udzielany pracownikowi w dniach, które dla pracownika są normalnymi dniami pracy.

Pamiętaj o tych zasadach udzielając urlopu wypoczynkowego:

  • dzień urlopu odpowiada 8 godzinom pracy
  • niepełny dzień urlopu jest zaokrąglany w górę do pełnego dnia – wyjątek dla pracowników podejmujących pracę po raz pierwszy
  • przy ustalaniu wymiaru urlopu proporcjonalnego niepełny kalendarzowy miesiąc zaokrągla się w górę do pełnego miesiąca – wyjątek dla pracowników podejmujących pracę po raz pierwszy
  • urlop wypoczynkowy jest płatny i co do zasady powinien być nieprzerwany
  • można go podzielić, jeśli pracownik złoży wniosek o urlop w różnych terminach
  • co najmniej jedna część urlopu powinna trwać nie mniej niż 14 kolejnych dni kalendarzowych
  • należy brać pod uwagę preferencje pracownika co do terminów urlopu wypoczynkowego, ale nie są one wiążące dla pracodawcy
  • pracodawca jest obowiązany udzielić na żądanie pracownika i w terminie przez niego wskazanym nie więcej niż 4 dni urlopu (urlop na żądanie) w każdym roku kalendarzowym
  • urlopu niewykorzystanego w danym roku kalendarzowym należy pracownikowi udzielić najpóźniej do dnia 30 września następnego roku kalendarzowego.
  • jeżeli w trakcie roku kalendarzowego wymiar urlopu się zwiększy, pracownikowi przysługuje tzw. urlop uzupełniający.

Kiedy można zmienić termin urlopu?

Czasami może dojść do sytuacji w której zaistnieje potrzeba zmiany terminu urlopu wypoczynkowego. Zmiana terminu urlopu wypoczynkowego jest możliwa:

  • na wniosek pracownika (np. w sytuacji nieuzyskania urlopu przez małżonka)
  • z powodu szczególnych potrzeb pracodawcy (np.  w sytuacji, gdy nieobecność pracownika spowodowałaby poważne zakłócenia toku pracy)

Kiedy można odwołać pracownika z urlopu?

Pracodawca może odwołać pracownika z urlopu wypoczynkowego tylko wówczas, gdy jego obecności w zakładzie wymagają okoliczności nieprzewidziane w chwili rozpoczynania urlopu. Polecenie odwołania z urlopu i stawienia się w pracy musi być jednoznaczne, czyli:

  • wskazujesz okoliczności, które spowodowały decyzję
  • informujesz o konieczności i terminie stawienia się w pracy
  • składasz je w taki sposób, aby pracownik mógł się z nim zapoznać, najlepiej pisemnie lub telefonicznie (rozmowa powinna się odbyć przy świadku).

Pracodawca jest obowiązany pokryć koszty poniesione przez pracownika w bezpośrednim związku z odwołaniem go z urlopu. Są to m.in:

  • koszty poniesione przez pracownika za transport,
  • koszty pobytu na urlopie za część niewykorzystanego urlopu,
  • koszty obejmujące całą rodzinę, jeśli pracownik spędza urlop z rodziną.

Kiedy trzeba wykorzystać urlop wypoczynkowy?

Urlop wypoczynkowy powinien być wykorzystywany przez pracownika w danym roku kalendarzowym. Niewykorzystany urlop wypoczynkowy pracownika powinien być wykorzystany najpóźniej do dnia 30 września kolejnego roku kalendarzowego.

W przypadku, gdy pracownik nie składa wniosków o zaległy urlop wypoczynkowy, masz prawo udzielić mu zaległego urlopu wypoczynkowego, nawet gdy nie wyraża na niego zgody.

Kiedy pracownik ma prawo do urlopu na żądanie?

Pracownik może skorzystać z 4 dni urlopu na żądanie (UŻ) w roku kalendarzowym. Urlop ten jest częścią urlopu wypoczynkowego i korzystanie z niego zmniejsza wymiar urlopu wypoczynkowego. Pracownik powinien zgłosić żądanie najpóźniej w dniu, w którym chciałby skorzystać z urlopu na żądanie (UŻ), przed rozpoczęciem pracy. Może też wykorzystać 4 dni urlopu na żądanie łącznie. Pracownik nie może rozpocząć urlopu na żądanie (UŻ) bez potwierdzenia, że pracodawca otrzymał wniosek i wyraża na niego zgodę. Jeśli tak zrobi to musi się liczyć z tym, że będzie to obecność nieusprawiedliwiona, upoważniająca do rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia .

 

Źródło informacji:

  1. https://www.biznes.gov.pl/pl/portal/00134
  2. https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=wdu19740240141
5/5 - (2 votes)